ന്യൂഡൽഹി: മധ്യസ്ഥത (Mediation) നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയെ ദുർബലപ്പെടുത്തുമെന്ന ധാരണ കാലഹരണപ്പെട്ടതും ഇപ്പോഴത്തെ സാഹചര്യത്തിൽ അംഗീകരിക്കാൻ കഴിയാത്തതുമാണെന്ന് ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ (CJI) സൂര്യകാന്ത് പറഞ്ഞു. ബാർ കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇന്ത്യ അദ്ദേഹത്തിന് നൽകിയ സ്വീകരണ ചടങ്ങിൽ സംസാരിക്കുകയായിരുന്നു അദ്ദേഹം.

​മധ്യസ്ഥതയുടെ സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് CJI തന്റെ മലേഷ്യൻ സന്ദർശനാനുഭവം പങ്കുവെച്ചു. ക്വാലാലംപൂർ ബാർ അസോസിയേഷൻ സ്ഥാപിച്ച മീഡിയേഷൻ സെന്റർ ഉദ്ഘാടനം ചെയ്യാൻ ഫെഡറൽ കോടതിയുടെ ക്ഷണം സ്വീകരിച്ച് താൻ മലേഷ്യയിൽ പോയിരുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം അനുസ്മരിച്ചു. മധ്യസ്ഥത പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിൽ വിദേശ ബാർ ബോഡികൾ കാണിക്കുന്ന ഉത്സാഹം തന്നെ വളരെയധികം ആകർഷിച്ചുവെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.

​ഇന്ത്യയിൽ മധ്യസ്ഥത കൂടുതൽ സ്വീകരിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഊന്നിപ്പറഞ്ഞുകൊണ്ട് CJI പറഞ്ഞു: "ആ സാഹചര്യം കണ്ടതിന് ശേഷവും മറ്റ് പല രാജ്യങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചതിന് ശേഷവും, ഇന്ത്യയിൽ നിരവധി വിജയഗാഥകൾ രചിക്കാൻ കഴിവുള്ള ഒരു വലിയ ആയുധമാണ് മധ്യസ്ഥത എന്ന് ഞാൻ തിരിച്ചറിഞ്ഞു."

​നീതി നിർവ്വഹണ സംവിധാനത്തിൽ അർത്ഥവത്തായ പുരോഗതിക്ക്, പ്രത്യേകിച്ച് ജില്ലാ ജുഡീഷ്യറിയുടെ തലത്തിലുള്ള യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് സത്യസന്ധമായ വിലയിരുത്തൽ ആവശ്യമാണെന്ന് CJI സൂര്യകാന്ത് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യൻ നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ യഥാർത്ഥ വെല്ലുവിളികൾ വിചാരണ കോടതികളുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളിലാണെന്നും അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.

​"ഇന്ത്യൻ നീതിന്യായ വ്യവസ്ഥയുടെ യഥാർത്ഥ വെല്ലുവിളി അടിത്തട്ടിലാണ്. ജില്ലാ ജുഡീഷ്യറി എത്ര വേഗത്തിലും, മാനുഷികമായും, ബുദ്ധിപരമായും പ്രവർത്തിക്കുന്നു, എത്ര സ്വതന്ത്രമായും നിർഭയമായും നീതി നടപ്പാക്കുന്നു എന്നതാണ് നീതിന്യായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഘടകം," അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

​ഭൂരിപക്ഷം കേസുകളിലെയും കക്ഷികൾക്ക് നീതി അനുഭവിക്കാനാകുന്നത് ജില്ലാ കോടതി തലത്തിൽ മാത്രമാണെന്ന് അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. ആ തലത്തിലുള്ള ഏത് കുറവും സിസ്റ്റത്തിന്റെ പ്രധാന ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രമാകണം എന്നും CJI അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.
​"70 ശതമാനം കേസുകളിലെ കക്ഷികളും ജില്ലാ തലത്തിൽ വെച്ച് തങ്ങളുടെ വിധി തീരുമാനിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. അവിടെ വെച്ച് 70 ശതമാനം പേർ വിധി അംഗീകരിക്കുകയും അതിൽ 35 ശതമാനം പേർ അസംതൃപ്തരാവുകയും ചെയ്താൽ നമുക്ക് അതിനെ നിസ്സാരമായി കാണാൻ കഴിയുമോ? ഇരു കക്ഷികളും പുഞ്ചിരിയോടെ കോടതി വിടുന്ന ഒരു ബദൽ സംവിധാനം ഉണ്ടാകുക എന്നതാണ് ഏക പോംവഴി. നിങ്ങൾ എന്റെ മധ്യസ്ഥതയുടെ അംബാസഡർമാർ ആയതിനാൽ എനിക്ക് നിങ്ങളുടെ സഹായം ആവശ്യമാണ്," അദ്ദേഹം ബാർ കൗൺസിൽ അംഗങ്ങളോട് പറഞ്ഞു.

​ജസ്റ്റിസ് എം.എം. സുന്ദരേശ്, ജസ്റ്റിസ് അഹ്സനുദ്ദീൻ അമാനുള്ള, കേന്ദ്ര നിയമമന്ത്രി അർജുൻ റാം മേഘ്‌വാൾ, അറ്റോർണി ജനറൽ ആർ. വെങ്കിട്ടരമണി എന്നിവരും ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുത്തു.
​